Kahramanmaraş merkezli meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerde 10. güne girildi. Asrın felaketi Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay'da büyük yıkıma yol açtı.
Depremin ilk anından itibaren bu yana gerçekleştirilen arama kurtarma faaliyetleri devam ederken, can kaybı da artıyor. Depremde şu ana kadar 35 bin 418 kişi hayatını kaybederken, 105 bin 505 kişi de yaralandı. Yıkılan bina sayısı ise 6 bin 444 oldu. Depremden etkilenen illerden 195 bin 962 afetzede tahliye edildi.
AFAD Deprem Risk ve Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, depreme ilişkin yaptığı son açıklamada şunları söyledi:
"Bu deprem Anadolu coğrafyasının son 2 bin yılda yaşadığı en büyük depremlerden bir tanesi. Bu iki depremin toplam etki süresi yaklaşık 2 dakikalık bir zamana yayılıyor. Yer kabuğu 2 dakikalık bir süre boyunca her iki deprem sırasında çok ciddi bir şekilde sarsıldı. Bu iki depremin derinliği ortalama 8,5 ila 10 kilometre arasında değiştiriyor.
Düne kadar 3-4 metreye vardığı bilinen yer kabuğundaki yer değiştirmelerin dün sahadan gelen bilgiler ışığında 7,3 metreye kadar olduğu bilgisi var. Bu deprem Doğu Anadolu fay zonu üzerinde meydana geldi. 5 ayrı segment bu deprem sonucunda yıkıldı. Bunlar güneyden itibaren sayacak olursak bu depremin yüzey kırığı sahada yapılan şu ana kadarki çalışmalara göre Hatay'ın kuzeyinde başlayıp Pazarcık, Gölbaşı daha kuzeye doğru devam edip daha kuzeye doğru devam ettiğini biliyoruz.
Toplam artçı sayısı 3 bin 858. Bu çok ciddi bir rakam. Şu anda bile bu artçı sayıların 3 bin 900'ün üzerine çıktığını söyleyebiliriz. 3 ile 4 büyüklüğündeki artçıların sayısı bin 253. 4 ile 5 arası büyüklükteki artçıların sayısı 394 kabaca 400 tane. Bu hemen hemen her 10-15 dakikada hissedilecek bir depremin yaşandığını gösteriyor. 5 ile 6 arasındaki büyüklüğündeki artçıların sayısı 38. Bundan üç ay önce meydana gelen İzmir depreminin büyüklüğü 4,9, Düzce depremini 5 büyüklüğündeydi. Çok sayıda İzmir ve Düzce depremi büyüklüğünde artçı sarsıntılar yaşıyoruz. Bu deprem bölgede yaklaşık 110 bin kilometrekarelik bir alanda doğrudan etki yaratmış durumda. Bu deprem ülkemizin her yerinde hissedilen bir deprem.
Artçı sarsıntılar devam ediyor. Halen bölgede çok sayıda yıkılmamış ağır hasarlı ya da orta hasarlı binalar var. Dolayısıyla vatandaşlarımızın bu binalardan uzak durması önem taşıyor. 4 ve 5 üzerindeki artçılar sonrasında yıkılmamış olan binalarda da yıkımlar meydana gelebilir. Dikkatin çekilmesi gereken bir başka husus şu; Şu anda bölgenin kimi yerlerinde çok yoğun kar yağışı var. Özellikle kuzeye doğru çıktığınızda görüyorsunuz. Buralarda çığ tehlikesi olabilir. Kimi yerlerde de heyelan ve kaya düşmesi tehlikesi olan alanlar var.
Halen mucizevi kurtuluşlar devam ediyor. Bunlar bizi çok mutlu ediyor. Temennimiz bu mucizevi kurtuluşların devam etmesi. Depremlerden 12, 13, 14, 15 gün sonra bile kurtuluşların olduğu örnekler var. İnşallah bu depremlerde de enkazların altından vatandaşlarımızı canlı kurtarabiliriz diye ümit ediyorum.
Bu depremlerin sonucunda yer kabuğunda 400 kilometrenin üzerinde bir yüzey kırığının oluştuğunu biliyoruz. Bu kırılma sonucunda yer kabuğunda çok büyük deformasyonların geliştiğini görüyoruz. Ortaya çıkan enerji çok büyük. Kabaca 30 katrilyon jul bir enerjinin açığa çıktığını söyleyebiliriz. Hasar tespit çalışmaları yoğun bir şekilde sürdürülüyor. Çok büyük bir travma yaşanıyor. Şu anda sahada çok ciddi bir psikososyal desteğe ihtiyaç var. Bu anlamda özellikle Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımızın ekipleri çok geniş bir grupla sahadalar. Şu şamada özellikle basından rica ettiğimiz konulardan biri de bu. Vatandaşlarımızın yaşadağı travmayı bir an önce en azından hafifletmek adına basın mensuplarına büyük görev düşüyor. Afet psikolojisi gibi konularda vatandaşlarımıza ulaşarak bu travmayı azaltmak hepimizin görevidir."
Öte yandan ülke genelindeki okullarda 13 Şubat'a, afet bölgesindeki okullarda 20 Şubat'a kadar eğitim-öğretime ara verildi. Kamuya ait tüm uygun binalar, afetzedelerin barınma ihtiyaçları için tahsis edildi.10 ŞEHİRDE OHAL İLAN EDİLDİDepremin yaşandığı 10 şehir, genel hayata etkili afet bölgesi olarak ilan edildi. Arama-kurtarma faaliyetlerinin ve sonrasındaki çalışmaların süratle yürütülebilmesini temin için, Olağanüstü Hal kararı alındı. 10 şehirde OHAL durumu 3 ay sürecek.
Ülke genelindeki okullarda 13 Şubat'a, afet bölgesindeki okullarda 20 Şubat'a kadar eğitim-öğretime ara verildi. Kamuya ait tüm uygun binalar, afetzedelerin barınma ihtiyaçları için tahsis edildi. Depremden etkilenen 10 ildeki okullarda eğitim görmekte olan öğrenciler istediği illerdeki okullara nakillerini yaptırabilecek.
Depremin yaşandığı 10 şehir, genel hayata etkili afet bölgesi olarak ilan edildi. Arama-kurtarma faaliyetlerinin ve sonrasındaki çalışmaların süratle yürütülebilmesini temin için, Olağanüstü Hal kararı alındı. 10 şehirde OHAL durumu 3 ay sürecek.
- Afet bölgelerinde yeniden yapılacak, değiştirilecek, büyütülecek veya esaslı tamir olacak yapıların tabi olacağı teknik şartlar hazırlanacak ve bir yönetmelikle tespit edilebilecekler.
- Her türlü taşıt ve iş makinası ücreti sonradan ödenmek şartıyla kullanılabilecek.
- Vali ve kaymakamlar hiçbir kayda tabi olmaksızın acil satın alma ve kiralama yapabilecek.
- Devlete ait taşınmazlar yetmezse tüzel kişilere ait bina ve araziler geçici süreyle kullanılabilecek.
- Afet bölgelerinde ordu, jandarma, vali ve kaymakamlar tarafından istenilenler yerine getirilecek.
- Afet bölgesi ilan edilen yerlerde haber ve ulaştırma cihazları ücretsiz olacak.
- Hastanelere sevk için hava ve deniz araçlarına el konulabilecek.
- Hasara uğrayan yerlerin imarı, başka yerlere nakli zorunluluğu hallerinde de kamulaştırma, konut yardımı da bu kapsamda olacak.
